Ankara Üniversitesi Az Görme Rehabilitasyon Birimi Başkanı Prof.Dr.Aysun İDİL´in koordinatörlüğünde...
Türkiye´de Bir İlk: ´Vizyon Terapi´
GÖRSEL DESTEK TEDAVİSİ (VISION THERAPY) NEDİR?
Görsel destek tedavisinin amacı, ‘iyi bir görme’ için gerekli olan görsel becerilerin geliştirilmesidir.
‘İyi bir görme’ için göz, görme yolları ve beynin uyumlu bir şekilde birlikte çalışmaları gerekmektedir.
Eğer kişinin görme keskinliği tam ise, çoğunlukla görsel durumun (vision) normal veya ideal olduğu düşünülür. Oysa, görme keskinliği, kişinin belirlenen bir uzaklıkta net görebilme ve ayrıntı seçebilme yetisidir ve görme eşelleri ile ölçülür. Görme keskinliği tam olan kişilerde bile, okuma ve yazma gibi bazı işlevlerde zorluklar yaşanabilir. Sonuç olarak kişinin görme keskinliğinin tam olması, görsel durumun ideal olduğunu göstermez. Net görme, yani görme keskinliğinin tam olması, OKUMA ve ÖĞRENME için gerekli görsel becerilerden sadece bir tanesidir.
GÖRSEL DESTEK TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Tam bir göz muayenesinden sonra, görsel algı becerileri değerlendirilir. Eğer gerekiyorsa, görsel destek tedavi programı ‘bireysel’ olarak kişinin gereksinimlerine göre planlanır. Program optik cihazlar ve çeşitli egzersizleri içeren, kurumsal uygulamalar ve evde yapılacak egzersizlerden oluşmaktadır.
Kurumdaki uygulama genellikle haftada 1-2 seans olacak şekilde 6-9 ay süresince yapılır. Ancak kişinin gereksinimine göre bazen ev egzersizleri ile desteklenecek tek seans bile yeterli olabilirken, bazen bu süre 2-3 yıla uzayabilmektedir.
KİMLERE GÖRSEL DESTEK TEDAVİSİ YAPILMALIDIR?
Görsel destek tedavisine gereksinim duyan kişiler;
1)Görsel problemlere bağlı öğrenme bozuklukları
Öğrenmenin %80’i görme yetisine dayalıdır. İki gözün birlikte çalışması, foküsleme (odaklama), takip edebilme gibi görsel beceri yetersizlikleri, öğrenmeyi olumsuz yönde etkileyebilir.
Disleksi dahil okuma problemi olan çocukların %80’inde, çözülebilir görsel problemler olduğu bildirilmektedir.
2)Şaşılık (strabismus) ve Göz tembelliği (ambliyopia)
Görsel destek tedavisi, şaşılık ve göz tembelliği durumlarında erken yaşlarda daha etkili olmaktadır. Ancak her yaşta yapılabilir.
3)Teknolojik yaşamın sonucunda oluşan göz problemleri;
Çağımızın koşullarına bağlı olarak pek çok kişi günlük yaşamının önemli bir bölümünü, bilgisayar ekranları karşısında ve yakın mesafede çalışarak geçirmektedir. Buna bağlı olarak, göz yorgunluğu, baş ağrısı ve görme ile ilgili problemler sıklıkla görülmektedir.
4)Özel durumlarda yapılan görsel rehabilitasyon;
Nörolojik bir hastalık veya sinir sistemine yönelik bir travma, kişinin görmesini etkileyebilir. Beyin ve omurga travmaları, inme, gelişimsel gerilikler, serebral palsi, multiple sklerozis gibi durumlar da görsel rehabilitasyon tedavileri yararlı olabilmektedir.
5)Sporculara yönelik programlar;
İyi bir vizyon bile daha iyi olabilir. Sporcularda, el-göz koordinasyonu, görsel reaksiyon zamanı, periferik farkındalık, iki gözün birlikte çalışması, foküsleme, izleme ve görsel becerilerin daha üst düzeye çıkarılması için, görsel destek tedavisi yapılabilir.
ÖRMEYE BAĞLI ÖĞRENME PROBLEMLERİ İÇİN ÖN TEST
Yapılan çalışmalar, okul çağı çocukların yaklaşık %20’sinde, okul başarılarını olumsuz bir şekilde etkileyen tanı konmamış görsel problemler olduğunu göstermektedir. Üstelik bu çocukların pek çoğu, sadece uzak görme keskinliklerinin ölçüldüğü okul taramalarından geçmiş ve görme keskinliklerinin tam olduğu söylenmiştir. Görme keskinliği tam olmasına karşın, bazı çocuklarda iki gözün birlikte çalışabilmesini sağlayan işlevler, yazıyı izleyebilme ve okurken satırları kaybetmemek, çeşitli mesafelerdeki cisimlere bakarken (örneğin yakından uzağa bakıldığında) odaklayabilmek gibi yetilerde sorun olabilir. Bu gibi durumlar, çocuğun okulda başarısız olarak değerlendirilmesine neden olabilir.
Çocuğunuzun bu tür bir görsel problemi olup olmadığını saptamak için, aşağıdaki testi yapabilirsiniz
Bu testi doldururken, çocuğunuz ile ilgili gözlemlerinize dayanarak ve gereken sorularda çocuğunuza bu durumu açıklayarak onun ifadelerini de göz önünde bulundurarak cevaplayınız.
Puanlamanız 20’nin altındaysa çocuğunuzu bir göz hekimine muayene ettirmeniz ve gerekiyorsa görsel destek tedavisi almasını sağlamanızı öneririz.
VİSİON (GÖRSEL DURUM ) TESTİ
Aşağıdaki belirtiler hangi sıklıkta oluyor?
(Puan)
|
Asla
(0)
|
Nadiren
(1)
|
Bazen
(2)
|
Çoğunlukla
(3)
|
Daima
(4)
|
Yakın çalışma esnasında (okurken veya yazarken) baş ağrısı
|
|
|
|
|
|
Gözlerde yanma, kaşıntı, sulanma
|
|
|
|
|
|
Yakın çalışmaları (okuma veya yazma) sevmemek
|
|
|
|
|
|
Okurken kelimelerde kayma veya bulanıklaşma
|
|
|
|
|
|
Okurken satır atlama veya aynı satırı tekrar okuma, yerini kaybetme
|
|
|
|
|
|
Okuma sırasında küçük kelimeleri atlamak
|
|
|
|
|
|
Kitabı çok yakın tutmak veya yazarken çok eğilmek
|
|
|
|
|
|
Okuma sırasında başını eğmek veya kitabı gözlerden birisine daha yakın tutmak
|
|
|
|
|
|
Okuma sırasında dikkatini verememek
|
|
|
|
|
|
Okuduğunu zor anlayabilmek
|
|
|
|
|
|
Düzgün yazı yazamamak (yazının aşağı veya yukarı doğru kayması)
|
|
|
|
|
|
Sayı basamak ve sütunlarını hizalayamamak
|
|
|
|
|
|
Tahtada yazılanları deftere geçirememek
|
|
|
|
|
|
Çalışırken sık sık ara verme isteği
|
|
|
|
|
|
Ödevlerini zamanında bitirememek, zamanını iyi kullanamamak
|
|
|
|
|
|
Sakarlık, her şeyi kırmak, etrafındaki eşyalara çarpmak
|
|
|
|
|
|
Eşyalarını kaybetmek
|
|
|
|
|
|
Hafızası zayıf olmak, çabuk unutmak
|
|
|
|
|
|
Okulda görev almaya istekli olmamak
|
|
|
|
|
|
**Vizyon Terapi henüz yalnızca Ankara´daki Yeni Kurtuluş Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi´nde uygulanmaktadır.
YASAL UYARI : www.gelisimuzmani.com'un içeriği ziyaretçilerini bilgilendirmeye yönelik hazırlanmış olup sağlıkla ilgili konularda tıbbi teşhis, tedavi veya reçete bilgisi özelliği taşımaz. www.gelisimuzmani.com sağlıkla ilgili tüm konularda en doğru bilginin doktorundan öğrenilebileceğini savunur. Sitemizdeki bilgiler bu amaçla kullanılmamalıdır.